Overweging
We lazen vanmorgen een gedeelte uit het evangelie volgens Lucas. Lucas schrijft zijn evangelie als een reisverhaal. Reisverhaal in het geval van Lucas moet je niet begrijpen in de betekenis van vakantie,  zoals wij dat kennen. Jezus trekt door het land. Uiteindelijk is zijn bestemming Jeruzalem. Hij ontmoet allerlei mensen. Ook mensen die voor langere tijd met hem meetrekken, zijn leerlingen. Hij gaat op bezoek bij vrienden, Martha en Maria bv., maar ook ontmoet hij prostituees en tollenaars. Lucas vertelt daarover en schrijft ook over de verhalen die Jezus vertelt en wat dat losmaakt bij mensen.

Aan het begin van het gedeelte van vanmorgen staat dat Jezus ergens in gebed was. Jezus trok zich regelmatig terug op een eenzame plaats. (…)

En wanneer hij daarmee stopt zegt een van zijn leerlingen tegen hem: 
Heer leer ons bidden.
En dan antwoordt Jezus: Vader, uw naam worde geheiligd. Uw koninkrijk kome. Geef ons elke dag ons dagelijks brood; en vergeef ons onze zonden, want ook wij vergeven aan ieder die ons iets schuldig is.
En leidt ons niet in bekoring. 

Oude en vertrouwde woorden, die in deze kapel iedere dag worden uitgesproken. Iedere zondag in alle kerken wereldwijd en dus in alle talen. (..)Ze worden gezegd aan eettafels en aan graven. Het biedt mensen houvast en tegelijkertijd roept het ook bij velen vraagtekens op.  Het lijkt soms een verzameling vrome wensen, aan God voorgelegd, waarbij je zelf buiten schot blijft. Hoe is dat voor ons?

Zijn deze woorden voor ons vandaag nog relevant ? 
Wat betekenen, wat kunnen ze betekenen voor ons vandaag?
Bidden is voor veel mensen niet meer zo vanzelfsprekend. Velen kunnen het niet meer goed. Toch hoort bidden tot de kern van waar het in de bijbel om gaat.

Die verlegenheid met bidden, waar komt die vandaan? Er zijn genoeg mensen die als kind met geloof en kerk zijn opgevoed. Zij hebben als kind leren bidden. Ik herinner mezelf ook nog wel een bijna overdosis aan gebeden. Voor het eten, na het eten, Bij het begin van de schooldag en bij het einde. Voor het naar bed gaan. Zondags in de kerk. Op catechisatie, bij de jeugdvereniging. Zo waren er talloze momenten. Maar of je daar zelf ook zo bij betrokken was… 
Je werd opgevoed met de idee dat God alles zag en wist.
Veel mensen hebben afgehaakt wanneer het om deze vorm gaat. Ze kunnen niet meer uit de voeten met de oude beelden. Zij zijn teleurgesteld in wat er gebeurd is in hun leven. Wie kent niet de voorbeelden van de onvervulde gebeden. Je hebt vurig gebeden om iets, genezing van een geliefd iemand bv., en het is niet gebeurd. Er kunnen allerlei redenen zijn om niet meer te bidden.

Die verlegenheid met bidden is niet alleen iets van onze tijd, maar dat gold (dus) ook al voor de leerlingen van Jezus. Zij vragen Jezus om hen erbij te helpen. ‘Heer leer ons bidden’.

Allereerst: wat is bidden en hoe doe je dat? 
Wij verbinden bidden vaak met spreken en dat kan een onderdeel van het bidden zijn. Maar bidden begint met stilte. Met het zoeken van concentratie. Het begint met je te onttrekken aan alle stemmen om je heen. Het is proberen los te komen van alle dingen waar je zo druk mee kunt zijn in je hoofd. Dat is lastig voor ons in deze tijd, waarin het zelden stil is. Waar voortdurend berichtjes binnenkomen die onze aandacht vragen. We moeten ook voortdurend bereikbaar zijn, lijkt het wel.

Maar bidden begint met stilte en dan is bidden luisteren. Bidden is een hoorder worden. Horen waarnaar? Horen naar de woorden uit de Bijbel / woorden van Jezus, bijvoorbeeld.

 Ik denk dat dat ook was wat Jezus deed wanneer er staat dat hij in gebed ging. Stilte en gebed waren voor hem noodzakelijk om te volharden in zijn zending.

Horen naar de woorden van de Bijbel/ van Jezus, dat geldt ook voor ons. Het is denk ik niet voor niks dat Lucas de woorden van Jezus over bidden zet in de context van verhalen over zorgen voor een ander / elkaar.

Vb. Barmhartige Samaritaan, voor wie ben je een naaste? Het verhaal over Martha en Maria. En in het gedeelte van vanmorgen over de vriend die in de nacht om brood komt vragen. Zorgen is een thema bij Lucas. Het verhaal over bidden staat daar niet los van. Want bidden is niet een verzameling (vrome) wensen aan God voorleggen, waarbij je zelf buiten schot blijft. Bidden ontslaat je niet van wat je kunt en moet doen, maar schakelt je in in wat je uitspreekt. Wie een vraag stelt krijgt er een terug.

Uw Naam worde geheiligd, klinkt als een vrome wens. In de Nieuwe vertaling staat: laat uw naam geheiligd worden. Misschien drukt dat beter uit dat er ook van ons een actieve houding verwacht wordt.
De naam heiligen betekent: dat iets van de goedheid van God zichtbaar/voelbaar wordt / moet worden. Als je daar om bidt, krijg je een vraag terug: wat doe je er aan om de goedheid van God te weerspiegelen, in de buurt in de richting van mensen die op je weg komen. 

En dan: laat uw koninkrijk komen. Het koninkrijk van God is een Bijbelse uitdrukking voor leven zoals het bedoeld is. Als je daar om bidt, komt de vraag in jouw richting: Wat doe jij eraan om het leven leefbaar te maken en te houden? Wat kun jij doen? Huub Oosterhuis noemt dat in een van zijn liederen: Een nieuwe wereld.
Dat een nieuwe wereld komen zal waar brood genoeg en water stroomt voor allen.
Daar bouwen wij veilige buurten, wonen dooreen in wijken van vrede. (…)
Misschien kent u het wel.
Dat maakt duidelijk dat er een actief aandeel van ons verwacht wordt.

Bid je; uw wil geschiede, dan heb je het niet over een vrome vorm van berusting: het heeft zo moeten zijn, het is nu eenmaal de wil van God, het gaat zoals het gaat. Nee, dan zeg je: de wil van God moet gebeuren en dat betekent: recht doen, hongerigen moeten worden gevoed, naakten gekleed, en gevangenen bezocht. Als je daar om bidt, zeg je eigenlijk: laat onze wil de uwe niet in de weg staan.

Bidden bepaalt je dus bij de wereld. Bij je omgeving en bij jezelf Het opent je de ogen en maakt je attent op wat er gebeurt om je heen. Bidden betekent: aandachtig leven! God nodigt ons uit bondgenoot te worden voor zijn Rijk.

We leven in een onrustige tijd. Dat is door alle tijden heen vaak gezegd, maar er spelen nu wel heel veel zaken. Misschien ervaar ik / wij dat ook wel zo omdat we er voortdurend en direct door alle media onmiddellijk van op de hoogte gebracht worden.
Persoonlijk heb ik soms de idee dat we door het aantal crises overspoeld worden. Klimaatcrisis, de stikstofcrisis, voedsel, energie/ olie, vluchtelingen, oorlog, en niet onbelangrijk, wat doen de diverse wereldleiders met hun macht?

Ik weet niet hoe het u vergaat, maar mij bekruipt soms een licht wanhopig gevoel. En toch. Er wordt niet van ons gevraagd alles op te lossen, maar wel om dat te doen wat in onze macht ligt. En dat is soms ook weer verrassend veel.

Het Onze Vader leert waar het bij bidden op aan komt. Het stelt dringende vragen, maar dat niet alleen. Jezus bidt: Onze Vader. Vader staat voor Jezus voor de stem die hem oproept om met zijn leven zijn bestemming te vinden. God de/ zijn Vader die heeft gezegd: Ik zal er zijn. Dat klinkt ook in onze richting. 
Onze Vader:
Dat geeft aan dat je er niet alleen voor staat. Bidden heeft ook te maken met verbinding, met gemeenschap, met elkaar bemoedigen, elkaar aansporen en elkaar troosten. 
Bidden is aandachtig leven, maar dat doet niets af aan de afzonderlijke momenten van aandacht. Vieringen zoals deze zijn er ook om ons vertrouwen te versterken.  We mogen onze zorgen aan God voorleggen en om zijn Geest bidden. Bidden om een teken van liefde. (ps. 103)

Het is goed om het Onze Vader te blijven bidden. We mogen het aanvullen en invullen met wat we doen en met wat ons bezighoudt. Zo biddend en zo levend zullen we dan ervaren dat er telkens weer geloof, hoop en liefde is om het leven te leven.
Amen.